چگونه بايد براي کنکور درس بخوانيم ؟

يکي از بزرگترين دغدغه هاي ذهني داوطلبان اين است که به چه روشي بايد براي کنکور، درس بخوانند . آيا

 بايد متفاوت از دوران مدرسه درس بخوانند ؟ آيا حتما" بايد از کلاس هاي کنکورو روش هاي تستي استفاده

 کنند؟ آيا بايد از کتاب ها و جزوات خاصي استفاده کنند؟ آيا بايد خط به خط مطالب را حفظ کنند؟ آيا بايد شب و

 روز درس بخوانند؟ آيا بايد از خواب و خوراک و ورزش و تفريح بگذرنند؟ چه بايد کرد ؟ کدام راه به موفقيت

 در کنکور ختم مي شود ؟ و ..... پس براي شروع، اضطرار بحث چگونگي درس خواندن ، بيشتر محسوس

است .

اولا" به علت مهم بودن معدل در کنکورهاي سال آينده، بايد در طول تحصيل بسيار خوب و عميق درس

 بخوانيد و با معدل عالي ديپلم بگيريد ، در راستاي همين برنامه سازمان سنجش هم با مفهومي کردن

سوالات در يکي دو سال اخير داوطلبان کنکور را به خواندن دقيق کتب درسي و عدم استفاده از روش هاي

 کوتاه و تستي تشويق کرده است . اين جملات را شايد خيلي شنيده باشيد : کنکور خيلي سخت بود !!! سوالات

 وقت گير بود ، هر چي حل مي کردم به جواب نمي رسيدم !!! همه ي اونارو حفظ بودم ولي نمي تونستم از 4

 گزينه يکي رو انتخاب کنم !!! بعضي سوالا اصلا" از کتاب نبود !!! و.... چرا ؟ چرا اين گونه شده ؟ چرا

داوطلبان  نمي توانند آن طور که بايد و شايد به سوالات جواب دهند؟ بعد از بررسي سوالات 10 سال گذشته

ي کنکور و مقايسه و تحليل روند سوالات به اين نتيجه رسيديم که سوالات به سمت مفهومي و دقيق شدن

پيش مي روند  يعني کاملا" از کليشه اي بودن خارج شده اند . هم چنين سازمان سنجش تصميم گرفته است،

دقيقا" فقط از متون ،مثال ها و تمارين کتب درسي و مطالب مفهومي وابسته به آن ها سوال طرح کنند . 

گزينه ها را طوري طراحي کنند که فقط کساني که آن مطلب را کامل فهميده و يادگرفته اند، بتوانند از بين

گزينه ها درست ترين را انتخاب کنند . در سوالات ، کاملا" مشهود است که داوطلبان باهوش تر ، پرتلاش تر

 ماهرتر، دقيقتر و بهتر را غربال خواهند شد . متاسفانه چون برخي مراکز پيش دانشگاهي و دبيرستان ها و

 مخصوصا" کلاس هاي کنکور دانش آموزان را به سوي سطحي خواندن و حفظ کردن مطالب سوق مي دهند

و دانش آموزان به جاي اين که دروس را تشريحي و دقيقتر بياموزند و نقاط ضعف خود را مرتفع کنند ، روش

 تستي خواندن و نحوه ي تست زدن را مي آموزند

در اين ميان سازمان سنجش براي مقابله با اين نظام غلط و غير اصولي ، سياست هايي ( مفهومي ترکردن

سوالها و تاثير معدل نهايي سال سوم متوسطه ) را در پيش گرفته است تا داوطلبان براي فراگيري دقيق و

عميق درسها ارزش بيشتري قائل شوند . سازمان سنجش ادعا کرده : سوالات به طور متوسط در سطح

پاسخگويي 20تا25درصد از داوطلبان است که از سطح علمي خوبي برخوردارند و براي ما توان پاسخگويي

 آنها مهم است

در حقيقت در کنکور سراسري سوالي خوب و استاندارد است که در يک گروه آزمايشي بين 10تا30 درصد

 داوطلبان بتوانند به آن پاسخ صحيح بدهند. حال با اين اوصاف ، پس بايد براي موفقيت در کنکورچگونه

درس بخوانيم ؟!!! چگونه بايد براي کنکور درس بخوانيم ؟

در ادامه ي صحبت هاي قبل ،حال به اينجا مي رسيم که آيا در واقع ،راهکارهاي عملي براي درس خواندن

 وجود دارد که منجر به موفقيت در کنکور شود ؟ بله !!!

الف ) بايد در طول سال تحصيلي حداکثر استفاده را از مدرسه ، کلاسها ، معلمين و دانش آموزان زرنگ

 کلاس بکنيم . چگونه ؟؟؟

1- قبل از کلاس ، روزنامه وار درسي را که قرار است تدريس شود را مي خوانيم

2- خيلي خوب و دقيق به درس و صحبت هاي معلم (که باعث بهتر جا افتادن مطلب مي شود) گوش مي کنيم

و فعالانه نکات مهم و اشکالات خود را يادداشت مي کنيم

 3- در آخر کلاس تمام اشکالاتي را که در ذهنمان است را مي پرسيم . ( تا اينجا 60% يادگيري انجام شده

 است  حال 40% بقيه )

4- دروس آن روز را همان روز مي خوانيم و برخي تمرين هاي کليدي را انجام مي دهيم تا درس و کاربرد

 آن کاملا" جا بيفتد و به بهترين وجه در حافظه حک شود

5 – دوره ي دروس و تکميل تمرين هاي حل نشده را به روزي که فرداي آن ، اين دروس را داريم موکول 

 مي کنيم

6- حل تست ها و تمارين بيشتر را به روزهاي تعطيل و جمعه موکول مي کنيم

7- برخي مطالب (مانند لغات زبان ، مترادفهاي فارسي ، تاريخ ادبيات ، نام اشخاص و مکانها و تاريخ

 حوادث مهم ، فرمولهاي رياضي و فيزيک و...) را يادداشت کرده ، در وقت هاي تلف شده (داخل مترو يا

اتوبوس ، زنگ تفريح و زنگ هاي بيکاري ، منتظر ماندن در مکان هاي مختلف ) مرور مي کنيم .

ب) بايد از منابع موثق و مفيد براي درس خواندن استفاده کنيم . چگونه؟؟؟

به تاکيد موکد سازمان سنجش، طراحان سوالات کنکور بايد از متن کامل کتاب هاي درسي تدريس شده در

 دبيرستان و پيش دانشگاهي سوال دربياورند، مخصوصا" در 2-3 سال اخير که از قسمت هاي بسيار ساده 

کتابها ( فيزيک ، در کنکور 84 ) چند سوال مفهومي درآورده بودند که نزديک به 85% دانش آموزان

نتوانسته بودند به آن جواب دهند . پس واضح و مشخص است که اکثريت داوطلبان به متن کتاب ها اصلا"

اهميت  نمي دهند

اکثر داوطلبان با متن کتاب ها اين گونه برخورد مي کنند

زبان و ادبيات فارسي : از تاريخ ادبيات ، فقط اسم نويسنده و نام کتابها را حفظ مي کنند. درمورد نثرها فقط

 کلمات مهم و خود آزمايي ها را مي خوانند . در مورد شعرها به معني شعر و اصطلاحات مهم اکتفا مي

کنند . درحالي که ، براي پاسخ دادن به سوالات ادبيات (بخصوص در 3-4 سال اخير) بايد به همه ي کتاب

 مسلط  مي بوديم ، چگونه ؟؟؟:

1- تمام درآمدها و تاريخ ادبيات ها را خط به خط مي خوانيم و به همه ي نکاتش از قبيل املا، نگارش ،

صنايع ادبي اشاره شده ، نام مکان ها ، اشخاص و سبک ادبي آنها، کتب ، تاريخ حوادث و وقايع و... توجه

  مي کنيم ، و موارد مهم را فيش برداري مي کنيم

2- متن تمام درسها چه شعر ، چه نثر ، چه داستان و ... را خط به خط مي خوانيم و موارد زير را در هنگام

خواندن بکار مي بريم :

_ دور کلمات مهم از نظر املايي خط مي کشيم .

_ زير کلمات مهم از نظر معنايي خط مي کشيم .

_ صنايع ادبي(مخصوصا" تشبيهات ، تلميحات ، کنايه ها ، مجازها و...) موجود در متن را با مداد کنار هر

 جمله مي نويسيم

_ قسمت توضيحات را دقيق و کامل مي خوانيم و تمام معاني آورده شده براي يک کلمه يا اصطلاح را حفظ

مي کنيم ، نه يک يا دو معني را.

3-از معلم خود مي خواهيم تمام خود آزمايي ها و پرسشهاي آخر درس را تک به تک حل کند و در مورد آن

 ها سر کلاس صحبت کند !!! چون در کنکور 2 سال پيش دقيقا" از شعري که اصلا" در کتاب هاي درسي

نبود سوالي داده بودند که حتما" بايد آن شعر را همرا با معني و مفهوم آن بلد مي بودي تا بتواني پاسخ آن

 تست را بدهي ، بعد از بررسي متوجه شديم که در يکي از خود آزمايي ها فقط گفته بود فلان شعر را در

کلاس بخوانيد و در مورد آن بحث کنيد .

4- اعلام و فهرست منابع و اشخاص و مکان ها را از آخر هر کتاب بخوانيد و فيش برداري کنيد .

5- کتاب زبان فارسي (دستور يا گرامر) را خط به خط بخوانيد (فقط به خواندن تعاريف اکتفا نکنيد) و تمام

 مثال ها و تمرين هاي موجود را حل کنيد، قواعد را حفظ نکنيد بلکه ياد بگيريد تا بتوانيد در هنگام نوشتن و

 خواندن متون ديگر از اين قواعد استفاده کنيد و براي جلوگيري از پديده ي فراموشي ، به دوره ، از روي

کتاب درسي خودتان ، فيش برداري هاي خودتان و تست هاي سالهاي قبل بپردازيد .

عربي : اکثر داوطلبان به هيچ عنوان از کتاب درسي استفاده نمي کنند ، چون اين درس در پيش دانشگاهي

(بجز در رشته ي انساني ) تدريس نمي شود ، کتب عربي به فراموشي سپرده مي شوند و همه به خواندن يک

 کتاب کمک درسي يا جزوه و زدن تست هاي طبقه بندي قناعت مي کنند ، در حالي که در سالهاي اخير خيلي

به ترجمه و درک مطلب در عربي اهميت داده شده است و خيلي از تست هاي قواعد هم در صورت معني

کردن درست سوال و گزينه ها حل مي شوند . پس بايد به کل کتاب اشراف داشته باشيد . اما چگونه ؟؟؟

1- ابتدا بايد قواعد هر درس را از روي کتاب و جزوه ي مدرسه بخوانيم

2- تمرينهاي هر درس را بدون نگاه کردن به پاسخ ها حل مي کنيم و تک تک آنها را در طول حل کردن معني

   مي کنيم .

3- بعد از جا افتادن قواعد، متن آن درس را خط به خط مي خوانيم و جملات را تجزيه و تحليل و معني 

      مي کنيم

4- سعي کنيد معني کلمات را در جمله ياد بگيريد تا بهتر در ذهن بماند

5- تستهاي عربي را به صورت مخلوط بزنيد نه به صورت طبقه بندي ، زيرا مثلا" وقتي شما در حال زدن

تست مجرورات هستيد ، مسلما" ناخودآگاه گزينه اي که کسره دارد را انتخاب مي کنيد و متوجه نمي شويد

 بالاخره آن درس را ياد گرفته ايد يا نه!!!

6- در حين زدن تست، سوالها و تک تک گزينه ها را معني کنيد حتي اگر تست ترجمه نباشد و فقط قواعد را

در نظر داشته باشد. چگونه بايد براي کنکور درس بخوانيم ؟

بينش اسلامي : خوشبختانه کتب درسي بينش ، بيشترين مورد استفاده را بين داوطلبان دارد. ولي باز هم

اشکالاتي در مطالعه ي آن ديده مي شود ، مثلا" اکثر داوطلبان به کتابهاي قرآن 2و3 توجه مي کنند در حالي

 که بين 5 تا6 سوال از آنها مطرح خواهد شد . خود کتاب بينش را هم کاملا" سطحي ، طوطي وار حفظ مي

کنند به همه ي اسم ها و کتاب ها و تاريخ ها و آيه ها توجه نمي کنند ، پس حتي همين بينش به ظاهر ساده

را هم بايد بهتر از اين ها بخوانيم ، چگونه ؟؟؟

1- همه ي درسهاي کتاب بينش را خيلي خوب مي خوانيم و ياد مي گيريم

2- سعي مي کنيم عربي و فارسي تمام آيه ها را و اينکه اين آيه يا حديث در مورد چه موضوعي است را

خوب ياد بگيريم و به خاطر بسپاريم

3- تمام اسامي و نام کتاب ها و تاريخ هاي مهم ( خصوصا" دروس امامها در بينش دوم ) را که حتي در زير

 نويس آمده ، به خاطر مي سپاريم .

4- قرآن 2و3 را خوب و بخش به بخش عربي و فارسي باهم ، مي خوانيم و ياد ميگيريم تمام سر فصلها و

 اينکه کدام سوره مربوط به کدام موضوع است را خوب به خاطر مي سپاريم .

5- بسيار مهم !!! مساله ي اصلي بسياري از داوطلبان براي بينش فراموش کردن آن است نه خواندن آن .

 براي جلوگيري از اين پديده به دستورات زير عمل کنيد :

_ زود به زود دروس خوانده شده را دوره کنيد و تستهاي آنها حداقل يک هفته پس از آخرين دوره بزنيد.

_ بهتر است دوره فقط از روي کتاب درسي خودتان باشد ، چون وقتي شما براي اولين بار از روي کتاب

درسي مطلب را حفظ کرده ايد ، دقيقا" در حافظه ي بينايي شما شکل و رنگ و طرح و مطالب آن صفحه حک

 مي شود _از خواندن جزوات خلاصه شده و گلچين شده ي بينش بپرهيزيد ، زيرا خط به خط کتاب و حتي زير

نويسها مهم هستند و مورد سوال واقع خواهند شد .

_ احکام را خوب ياد بگيريد بعد حفظ کنيد ، زيرا که جملات دروس احکام کمي ثقيل هستند و اگر شما درست

 حکم را متوجه نشويد ، قطعا" تست را اشتباه خواهيد زد

زبان انگليسي : کتاب زبان هم تقريبا" محروم واقع شده است . اکثر داوطلبان گرامر را از روي جزوات مي

 خوانند و معني لغات را هم از آخر هر درس و يا لغتهاي نوشته شده ، همراه با معني ( به صورت فلش کارت

 و ....) حفظ مي کنند . در حالي که لغات زبان بسيار زياد و فرارند و بايد راهکارهاي بهتري براي يادگيري

 آنها به کار گيريم . چگونه ؟؟؟

1- کتاب زبان ( مخصوصا" پيش دانشگاهي ) را از ابتدا شروع مي کنيد به خواندن و در آوردن معني لغات

 از ديکشنري ( زيرا لغتي که در جمله ياد گرفته شود و با پيدا کردن به حافظه سپرده شده باشد ، خيلي

عميقتر و بهتر از لغتي که خارج از جمله با معني حاضر و آماده حفظ شده است ، در ذهن باقي مي ماند ).

2- تمام بخشهاي کتاب زبان از جمله لغات ، متنها ، صورت و پاسخ تمرينها و.... را بايد بخوانيد و لغاتش را

 در آوريد نه اينکه به لغات آخر هر درس اکتفا کنيد . 2- از معلم خود بخواهيد تمام تمرينها را حل کند

3- لغتها را سعي کنيد با يک يا چند مترادف انگليسي ياد بگيريد

4- لغتهاي مترادف و متضاد در کنار هم بسيار راحتتر به خاطر سپرده مي شوند .

5- تستهاي زبان را به صورت مخلوط بزنيد نه طبقه بندي .

6- در هنگام زدن تست چه گرامر باشد چه درک مطلب و چه تست لغت ، صورت تست و گزينه ها را معني

کرده و لغات جديد را فيش برداري کنيد. اين کار به شما کمک مي کند دايره ي لغاتتان بسيار وسيع شود .

 مخصوصا" اگر داوطلب شرکت در کنکور منحصرا" زبان هم هستيد . اين يکي از کارهاي واجب بر شما

خواهد بود .

7- صحبت کردن در کلاس با همکلاسي ها يا در خانه با يکي از افراد تحصيلکرده ، به زبان انگليسي دشوار

ولي بسيار مفيد خواهد بود

8– لغات زبان را ، از روي کتاب درسي خودتان و درجمله دوره کنيد .

9- لغات مهم را فيش برداري کنيد تا در وقتهاي تلف شده (اتوبوس ، مترو ، مطب دکتر يا صفهاي مختلف )

بتوانيد مروري برآنها داشته باشيد.

اخطار !!! داوطلبان علاقمند به زبان، فقط به شرکت در کنکور منحصرا" زبان اکتفا نکنيد. حتما" کنکور

رشته اصلي خود را بدهيد و در کنار آن در کنکور منحصرا" زبان هم شرکت کنيد . چرا که ظرفيت پذيرش و

 تنوع رشته در منحصرا" زبان بسيار پايين است .

درس رياضي :  براي رشته ي رياضي ، مباحث بسيار گسترده و مهمي را شامل مي شود که بيشترين ضريب

 را دارد و در بالا و پايين شدن تراز خيلي موثر است . مواردي که بايد در يادگيري رياضي در نظر گرفته

شود  به قرار زير است

1- بهتر است رياضيات را از همان اول دبيرستان کم کم و پله پله سر کلاس خوب ياد بگيريم، زيرا که

رياضي، درسي زنجيروار است و وقتي سنگ بناي يک مبحث را بد بگذاريد، روي فهميدن و يادگيري خيلي از

 موارد ديگر تاثيرجبران ناپذيري مي گذارد (قابل توجه بچه هاي سال اول يا دوم که مي خواهند از الان خود

را براي کنکور آماده کنند

2- کتب درسي رياضي بسيار مهمند ، و اين در حالي است که 99درصد دانش آموزان رياضي را فقط از روي

 جزوه و کتابهاي کمک آموزشي مي خوانند .

3- براي شروع، از کتاب اول دبيرستان شروع کنيد (البته چون مباحث آن بسيار ساده است و اکثرا"در

سالهاي بالا تکرار شده است ، لزومي ندارد خط به خط کتاب را بخوانيد و مثالها را حل کنيد. فقط به دوره ي

فرمولهاي ارائه شده و حل تمرينهاي سخت آخر هر مبحث بپردازيد.)

4- با اين کار قشنگ روي غلتک مي افتيد و متوجه مي شويد که چگونه بايد با کتاب درسي رياضي کنار

 بياييد و چقدر مفيد است

5 – خوب حالا کتابهاي سنگينتر مثل : رياضي سال دوم ، آمار، حسابان ، جبرواحتمال ، هندسه ، ديفرانسيل

، گسسته ، هندسه تحليلي (براي رشته ي رياضي ) ، رياضي سال دوم و سوم و پيش دانشگاهي (براي

رشته  تجربي و انساني ) را به ترتيب زير بخوانيد :

• تمام متن کتاب را خط به خط بخوانيد .

 مثالهاي داخل متن را بدون نگاه کردن به حل آنها حل کنيد ، سپس حل خود را با حل کتاب مقايسه کنيد .

• تمرينهاي کتاب را دانه به دانه بدون نگاه کردن به حل المسائل حل کرده ، سپس اشکالات خود را از

 معلمين ، همکلاسيها ويا ... بپرسيد ، در غير اين صورت به دفترحل تمرين يا حل المسايل مراجعه کنيد .

• هيچگاه فرمولها را حفظ نکنيد ، زيرا بزودي فراموش مي کنيد ، تازه اگر هم فراموش نکنيد ، نمي توانيد

 در حل تستها از آنها استفاده کنيد ، چون فقط آنها را حفظ کرده ايد و نمي دانيد کجاها کاربرد دارند

• وقتي مطلب را از روي کتاب خوانديد و مثالها و تمرينها را حل کرديد ، بايد آنقدر از آن مبحث تست بزنيد ت

فرمولها و راه حلها به همراه کاربردشان ملکه ي ذهنتان شوند

• براي دوره و تمرين تست زدن ، از تستهاي کنکورهاي گذشته استفاده کنيد . مثال : شما مبحث تابع را

کامل از کتاب خوانده ايد ، حدود 50 تست از اين مبحث را انتخاب مي کنيد ، 25 تست اول را بدون گرفتن

زمان ونگاه کردن به پاسخهاي تشريحي حل کنيد ، يعني دقيقا" ذهن خود را درگير سوالات نماييد و راه

حلهاي مختلف را براي رسيدن به پاسخ درست ، امتحان کنيد ، بعد از تمام شدن اين 25 سوال به پاسخ

تشريحي مراجعه کنيد و پاسخهاي خود را مقايسه کنيد

مهم: کنار هر کدام از سوالات که نتوانسته بوديد هيچ راه حلي براي آنها ارائه دهيد علامت منفي و کنار

 سوالاتي که کامل حل کرديد ولي به پاسخ غلط رسيديد علامت ضربدر و کنار سوالاتي که نصف راه حل را

رفته ايد ولي بالاخره هيچ کدام از گزينه هارا درنياورديد ، علامت مثبت بگذاريد و دست آخر ، کنار سوالاتي

 که با راه حل درست به پاسخ درست رسيده ايد ، هيچ علامتي نگذاريد. خوب اين کار به چه دردي مي خورد

 ؟ به درد دوره کردن مفيد و سريع ، يعني در دور دوم که شما خواستيد اين تستها را دوباره بزنيد ، (حداقل

بعد از دو هفته )به حل تستهاي علامتدار مي پردازيد و هر کدام را که توانستيد حل کنيد ، علامت کنارش را

 پاک  مي کنيد . وقتي مي توانيد بگوييد که من به کل اين 25 تست با نکاتش مسلط شده ام ، که هيچ علامتي

 کنار هيچ تستي باقي نماند . با اين فرم خواندن و تست زدن، نه نيازي به حفظ کردن فرمولها و نه نيازي به

حفظ کردن نکات تستها خواهيد داشت، و نه احساس مي کنيد آن تستها و نکاتشان را پس از مدتي فراموش

کرده ايد  هشدار: درس رياضي براي رشته هاي تجربي و انساني هم بسيار مهم و نمره آور است ، در حالي

 که خيلي از بچه هاي تجربي و مخصوصا" انساني کل درس رياضي و يا بخش عظيمي از آن را کنار می

گزارند، يعني اصلا" به سراغ رياضي نمي روند. شما حتي اگر هم، بدون توجه به رياضي از سد کنکور رد

شويد و در هر رشته اي که قبول شويد، به خاطر ضعيف بودن درس رياضي اتان در دانشگاه با مشکلات

 زيادي روبرو خواهيد شد .

در مورد درس فيزيک هم قضيه تقريبا" مشابه است ، فقط شما بايد به متن کتب فيزيک و تعريفها و مثالها

هم کاملا" توجه کنيد، مثال هاي داخل متن و تمرين هاي آخر هر فصل هميشه عينا" و يا با کوچک ترين

تغييري صورت تست هاي کنکور بوده اند . واين در حالي است که 99% بچه ها اصلا" توجهي به کتاب

درسي فيزيک ندارند و وقت گذاشتن روي حل تشريحي مثال ها وتمرين ها را اتلاف وقت مي دانند . لذا آمار

 سازمان سنجش در کنکور 84 نشان مي دهد که فقط 3% از کل بچه ها به چند سوال مفهومي – تعريفي

فيزيک که مستقيما" از متن کتاب طرح شده بود ، پاسخ صحيح داده اند .

توصيه: البته در مورد دروس رياضي و فيزيک ، اين که شما درس را سرکلاس خوب گوش دهيد و بفهميد

هم مهم است ، يعني فکر نکنيد که اگر درس را سر کلاس نفهميدم ، بعدا" خودم مي خوانم، ياد مي گيرم . قبل

 از کلاس درسي را که قرار است داده شود را روزنامه وار بخوانيد تا پيش زمينه ي ذهنتان آماده ي دريافت

باشد ، و در هنگام توضيح مبحث آمادگي پرسيدن اشکالات و فهميدن کامل درس را داشته باشد.

بچه ها !! اينقدر دنبال فرمولهاي طلايي و نکات نقره اي وراه حلهاي کوتاه و کتاب تستهاي معجزه آسا نباشيد

 ، بلکه کتاب درسيتان را خوب مطالعه کنيد.